Του Κωνσταντίνου Ηλία Κοσμά Βιοκλινική Αθηνών

Τα καρδιαγγειακά νοσήματα αποτελούν την κύρια αιτία θανάτου παγκοσμίως.  Το 2019, η καρδιαγγειακή νόσος ήταν υπεύθυνη για 17,9 εκατομμύρια θανάτων ανά τον κόσμο.  Εκτιμάται όμως ότι 80-90% των επεισοδίων καρδιαγγειακής νόσου θα μπορούσαν να προληφθούν.

Προληπτική Καρδιολογία είναι ο κλάδος της Καρδιολογίας που αποσκοπεί στην ελάττωση του κινδύνου υγιών ατόμων για ανάπτυξη καρδιαγγειακής νόσου (εμφράγματα, αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια).  Επιπλέον, σε ασθενείς με ήδη εκδηλωμένη καρδιαγγειακή νόσο, η Προληπτική Καρδιολογία αποσκοπεί στη μείωση του κινδύνου εμφανίσεως περαιτέρω καρδιαγγειακών επεισοδίων.

Πιο συγκεκριμένα, η Προληπτική Καρδιολογία αποσκοπεί στην εμπεριστατωμένη και τεκμηριωμένη εκτίμηση του καρδιαγγειακού κινδύνου του εκάστοτε υγιούς ατόμου ή ασθενούς.  Βάσει της εκτιμήσεως αυτής, παρέχονται εξατομικευμένες οδηγίες για τη βελτίωση του καρδιαγγειακού προφίλ και μείωση του κινδύνου εμφανίσεως καρδιαγγειακής νόσου.

Η εμπεριστατωμένη και τεκμηριωμένη εκτίμηση του καρδιαγγειακού κινδύνου επιτυγχάνεται με την ενδελεχή αξιολόγηση των εξής στοιχείων:

1. Λεπτομερές οικογενειακό ιστορικό καρδιαγγειακής νόσου
2. Παραδοσιακοί παράγοντες κινδύνου (Υπέρτασις, Δυσλιπιδαιμία/Υπερχοληστερολαιμία, Σακχαρώδης Διαβήτης)
3. Παράγοντες κινδύνου σχετιζόμενοι με τον τρόπο ζωής (κάπνισμα, Μεταβολικό Σύνδρομο, μη υγιεινή/κακή διατροφή, έλλειψη ασκήσεως/καθιστικός τρόπος ζωής, παχυσαρκία)
4. Ηλεκτροκαρδιογράφημα
5. Δοκιμασία Κοπώσεως
6. Απεικονιστικές εξετάσεις καρδίας και μεγάλων αγγείων, όπως:

1. • Triplex καρδίας
   • Εκτίμησις ασβεστώσεως στεφανιαίων αρτηριών (Coronary Artery Calcium scoring)
   • Αξονική Αγγειογραφία
   • Stress Echo
   • Σπινθηρογράφημα μυοκαρδίου SPECT (με κόπωση ή φαρμακολογικό)

7. Εξειδικευμένες βιοχημικές εξετάσεις αίματος, όπως:
   • C-reactive protein (CRP) υψηλής ευαισθησίας
   • Επίπεδα Απολιποπρωτεΐνης A (ApoA)
   • Επίπεδα Απολιποπρωτεΐνης B (ApoB)
   • Επίπεδα Λιποπρωτεΐνης (α) [Lp(α)]
   • Μέτρησις και Χαρακτηρισμός σωματιδίων LDL & HDL

8. Εξειδικευμένες γενετικές εξετάσεις (Genetic testing) με αιμοληψία, όπου κρίνονται αναγκαίες, για την ανίχνευση ορισμένων παθολογικών καταστάσεων που αυξάνουν σημαντικά τον κίνδυνο καρδιαγγειακής θνητότητος, όπως:

1. • Genetic testing για Οικογενή Υπερχοληστερολαιμία (FH)
   • ApoE genotyping
   • Genetic testing για την ανίχνευση συγκεκριμένων single-nucleotide polymorphisms (SNPs) στα γονίδια IL-1b (rs16944 and rs1143634) και IL-1a (rs17561)
   • Genetic testing για Διατατική Μυοκαρδιοπάθεια (DCM)
   • Genetic testing για Υπερτροφική Μυοκαρδιοπάθεια (HCM)
   • Μετά την εμπεριστατωμένη και τεκμηριωμένη εκτίμηση του καρδιαγγειακού κινδύνου του εκάστοτε υγιούς ατόμου ή ασθενούς παρέχονται εξατομικευμένες συστάσεις για τη βελτίωση του καρδιαγγειακού του προφίλ και μείωση του κινδύνου εμφανίσεως καρδιαγγειακής νόσου.  Οι συστάσεις αυτές αφορούν στους εξής στόχους:

1. Εφαρμογή της πλέον συγχρόνου τεκμηριωμένης διαιτολογικής προσεγγίσεως, προσαρμοσμένης στο μεταβολικό προφίλ του εκάστοτε ασθενούς.
2. Εφαρμογή της πλέον συγχρόνου τεκμηριωμένης θεραπευτικής αγωγής.

Εκ των ανωτέρω προκύπτει σαφώς ότι η ανάπτυξη προτύπων κέντρων Προληπτικής Καρδιολογίας θα μπορούσε να συντελέσει αποτελεσματικά στη μείωση του καρδιαγγειακού κινδύνου του πληθυσμού.

Κωνσταντίνος Ηλία Κοσμάς, M.D., Ph.D.
Ειδικός Καρδιολόγος – Λιπιδιολόγος
Διευθυντής της Κλινικής Λιπιδίων, Cardiology Unlimited, PC – Νέα Υόρκη, ΗΠΑ
Υπεύθυνος Προτύπου Ειδικού Καρδιολογικού-Καρδιομεταβολικού-Λιπιδιολογικού Ιατρείου Βιοκλινικής Αθηνών